علل خشونت و پرخاشگری در كودكان
یكی از دلایل بسیار مهم پرخاشگری در كودكان یادگیری است. یعنی كودكانی كه الگوهای رفتاری پرخاشگرانه داشته اند، همانند الگوهای خود رفتار می كنند. چنانچه پدر یا مادری خلق و خویی عصبانی و پرخاشگر داشته باشند، مسلماً فرزندشان نیز پرخاشگر خواهد شد. این رفتار توسط كودك یاد گرفته می شود. از آنجا كه كودكان با والدین همانندسازی می كنند، بنابراین بسیاری از رفتارهای پدر و مادر ناخودآگاه توسط فرزندان فراگرفته می شود. توضیح این كه فرآیند همانندسازی كاملاً ناخودآگاه صورت می پذیرد.
نكته دیگر این كه حتماً لازم نیست والدین با خود كودك پرخاشگری كرده باشند؛ چنانچه او شاهد رفتارهای خشونت بار پدر و مادر با افراد دیگر نیز باشد، این گونه رفتار را فرامی گیرد. بنابراین كودكان از طریق مشاهده، رفتارهای والدین را می آموزند. بر این نكته می توان تاكید كرد كه كودكان با چشمان خود می آموزند، یعنی آنچه را مشاهده می كنند، یاد می گیرند، حتی اگر آن رفتار به طور مستقیم در مورد خود آنها صورت نگیرد.
●كودكان ناكام پرخاشگر می شوند
ناكامی یكی از مسائلی است كه به پرخاشگری می انجامد. وقتی كودك به هدف خود دست نیابد و ناكام شود، یكی از رفتارهایی كه از او سر می زند پرخاشگری است.
●اضطراب و پرخاشگری
كودكان مضطرب نمی توانند كودكان آرامی باشند. آنها رفتارهایی پرخاشگرانه از خود بروز می دهند؛ البته بلافاصله پشیمان می شوند و از والدین خود عذرخواهی می كنند. اگر از كودك مضطرب بپرسیم كه چرا پرخاش می كنی و عصبانی هستی، خواهد گفت نمی دانم، یا خواهد گفت دست خودم نیست.چنانچه كودكی بلافاصله بعداز عصبانیت و پرخاشگری پشیمان شد و عذرخواهی كرد، علت پرخاشگری او اضطراب است. برای از بین بردن خشم كودك بایستی اضطراب و نگرانی وی را شناسایی كنیم و در رفع آن بكوشیم.
●پرخاشگری، نشانه ای از تضادهای درونی
گاهی كودكان در دوگانگی و تضادهای درونی قرار می گیرند. یا بهتر بگوییم، گاهی بر سر دو راهی هایی گیر می كنند و نمی دانند كدام راه را انتخاب كنند و این حالت آنها را دچار تعارض، اضطراب و خشم می كند. مثلاً كودكی كه دوست دارد نزد مادرش در منزل بماند و از طرفی وقتی می بیند تمام كودكان به مدرسه می روند، همزمان تمایل به مدرسه رفتن نیز دارد، دچار دوگانگی می شود. به كودكان خود كمك كنیم كه در دوراهی های زندگی، مدتی طولانی قرار نگیرند. آنها بایستی به سرعت و با دقت درست ترین كار را انجام دهند.
روزنامه همشهری